MURAD lV
MURAD lV
Onyedinci Osmanlı Padişahı (İstanbul 1612–1640)Babası Ahmed l annesi Rum kökenli Mahpeykar Kösem sultandır.Akıl hastası olan amcası Mustafa l in yerine onbir yaşında tahta çıkmıştır.Yaşının küçüklüğü nedeniyle devleti annesi Kösem Sultan yönetmeye başlamıştır.Kendini yeterince güçlü hissedip devlet işlerini öğreninceye kadar ülkedeki karışıklıklara göz yummak zorunda kaldı.1632 yılında rüşvet,yolsuzluk ve ayaklanmaların sorumlusu olarak gördüğü Sadrazam Recep Paşa'yı boğdurttu.Yeniçeri ve sipahi beylerini tekrar kendine bağladı.Sert tedbirler alarak ülkedeki iç düzeni sağladıktan sonra İran seferine çıkarak Revan ve Tebriz'i aldı. 1635.Bağdat'ın alınmasından sonra İran’la Kasr-ı Şirin anlaşması yapıldı.17 Mayıs 1639.Murad lV döneminde Kırım hanlığı ve Rusların yardım ettiği Kazaklarla da savaş yapıldı.Kazaklar Azak kalesini aldılarsa da 1627 Osmanlı donanması kaleyi geri almayı başardı.Arnavutluk'ta çıkan bir İsyan sonucu Venedikliler le Osmanlıların arası açılmıştı.Murad lV Venediklilerce karşı karada ve denizde büyük bir savaş hazırlığına girişti.Ancak hastalanarak öldü.
Askerin başında sefere çıkan son Osmanlı Padişahıdır.Olağanüstü acı kuvvetiyle ünlüydü.Huzuruna kabul edilen Fransız gezgini Du Loir anılarında Padişah'ın idman yaparken çok iri yarı biri olan Silahtar Musa Paşa'yı tek eliyle kuşağından tutup havaya kaldırarak bir süre dolaştırdıktan sonra yavaşça yere bırakmasını 200 okkalık (yaklaşık 270kg) gürz kullanmasını bir ciritle sekiz kalkan birden delmesini kendine özgün uzun ve ağır kılıcını saatlerce yorulmadan sallamasını ve güreşe tuttuğu genç yeniçerileri enselerine vurduğu tek şaplakla yere sermesini hayranlıkla belirtir.Murat lll gibi Muradi Mahlasıyla şiirler yazmıştır.Özellikle Hafız Paşa'ya yazdığı manzum mektup en ünlü yapıtıdır.İradesine sağlam ama vücudunu içki uyuşturucuyla çürüttüğüne bakılırsa kolu kadar güçlü değildi.
11 yaşında çıktığı tahtta ipleri ele almasından ölümüne kadar geçen 7 yıl içerisinde öldürdüğü insan sayısı 20.000 olarak tahmin edilerek ona Osmanlı Padişahları içinde en kan dökücü sıfatını yakıştıran Hammer yıkılan devleti yeniden ayağa kaldırmasını ,Irak'ın fethini ve Türk-İran sınırının kalıcı şekilde çizilmesini onun üstün başarısı olarak gösterir. Rüşveti önlemek Orduyu disiplin altına almak ve sanayi ve ticareti yeniden düzenleyerek özendirmek gibi hizmetleriyle Osmanlı Devletine yeni bir canlılık aşılayan Murat lV Karlofça antlaşmasına kadar yeniden bir 60 yıl yükselme dönemi sağlamıştır.Ancak devleti yuvarlandığı uçurumdan kurtaran padişah uyguladığı baskı ve zulüm içkiye düşkünlüğü yanında içki ve uyuşturucu kullananlara uyguladığı cezalar ve kan dökücülüğü yüzünden ölümü ne yazık ki halk tarafından sevinçle karşılanmıştır.Dört kardeşinden üçünü (Beyazıd,Süleyman,Kasım) öldürttüğünden taht a İbrahim (Deli İbrahim) çıktı.
Yorumlar
Yorum Gönder