İSMAİL HAMİ DANİŞMENT İSMET İNÖNÜ MUSTAFA

İSMAİL HAMİ DANİŞMENT

Merzifon 1892-İstanbul 1967 tarihçi yazar.1912 de Mektebi mülkiye'yi (SBF) bitirdi.Paris'te bir süre College de France ta öğrenim gördü.

Yurda döndükten sonra Aralık 1912–30 Kasım 1914  arası Maliye Yüksek Okulu,Darülfünün  Edebiyat şubesi ve Mektebi Mülkiye de yakın çağ tarihi ,dinler tarihi,siyasal tarih ve uygarlık tarihi dersleri verdi.1914–1918 arası Bağdat Hukuk Mektebi Müdürü olarak görev yaptı.Mütareke yıllarında İstanbul'da Nisan Ağustos 1919 arası  Memleket  gazetesini  yayımladı.4 Eylül 1919 da Sivas kongresi’ne İstanbul delegesi olarak katıldı.Kuvayı Milliyeciler'in yayım organı İrade-i Milliye ,Hakimiyet-i Milliye gazetelerinin ilk günlerinde başyazarlığını yaptı 30 ağustos 1922 den sonra İstanbul'a yerleşerek ölümüne kadar tarih araştırmaları ile uğraştı.

Yayımladığı tarih ağırlıklı kitapların yanısıra Türkçe Osmanlıca ve Fransızca sözcüklerle kültür yaşamına katkılarda bulundu.Rabia Hatun adıyla yayımlanan ve geniş ilgi uyandıran şiirlerin kendisinin olduğu anlaşıldı.Otuzu aşkın kitabı olan Danişment'in başlıca eserleri şunlardır:Türklerle Hint Avrupalılar'ın menşe birliği (2 cilt 1935–1936),Türkçe,Osmanlıca Fransızca Sözlük(1935),Tarih ve coğrafya ya ait değişik isimler lügatı (1937),Ali Suavi'nin Türkçülüğü (9142),İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi (4 cilt 1947–1955) Türk ırkı niçin Müslüman Olmuştur? Garp Menbaalarına Göre Eski Türk Seciye ve Ahlakı,Tarihi Meseleler ve Menkıbeler,Sümer Türk Birliği

 İSMET İNÖNÜ MUSTAFA

Asker ve devlet adamı (1884–1973) Yakın tarihimizin önemli devlet adamlarından biridir.Kurtuluş Savaşı'nda ve Cumhuriyet'in ilanında önemli rol oynamıştır.İsmet İnönü 24 Eylül 1884 de İzmir'de doğmuştur.Babası Malatyalı Hacı Raşit Bey ,Annesi Cevriye Temelli hanımdır.Askeri okullarda okudu.1903 te teğmen,1906 da Kurmay yüzbaşı oldu.31 Mart olayını bastırmakla görevli tümenin kurmay başkanı ,1912 de Yemen'deki kuvvetlerin kurmay başkanı oldu.1915 te albaylığa yükseldi.Kafkasya Suriye ve Filistin cephelerinde görev yaptı.İngilizlerin 16 Mart 1920 de İstanbul'u işgali üzerine Anadolu'ya geçerek bağımsızlık savaşına katıldı.Birinci Büyük Millet Meclisi'ne Edirne Milletvekili olarak katıldı.Sonradan Genelkurmay Başkanlığı'na getirildi.Çerkez Ethem ayaklanmasını bastırınca Meclis tarafından tuğgeneralliğe getirildi.İnönü Savaşı'nda Yunalılar'ı mağlub edince Garp Cephesi kumandanı oldu.Mudanya mütarekesi görüşmelerinde ülkemizin haklarını başarı ile savundu.31 Ekim 1922 de Dışişleri Bakanlığı'na getirildi.Lozan Barış konferansına baş delege olarak katıldı.Lozan Barış antlaşmasını imzaladı.

Cumhuriyet'in ilanından bir gün sonra başbakanlığa getirildi.Soyadı yasası çıkınca , İnönü soyadını aldı.15 yıl başbakanlık görevinde kaldı.Atatürk'ün ölümünden sonra 11 Kasım 1938 de TBMM tarafından cumhurbaşkanlığına seçildi.İkinci dünya Savaş’ında başarılı bir tarafsızlık siyaseti izleyerek ülkeyi savaşa sokmadı.Savaştan sonra ise Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'e girmesini sağladı.Ayrıca ülkede çok partili sistemin gelişmesine önayak oldu.14 Mayıs 1950 seçimlerini Demokrat parti kazanınca Muhalefet lideri olarak görevine devam etti.27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra kurulan koalisyon kabinelerinde başbakanlık yaptı.1965 seçimlerini AP nin kazanması üzerine yine muhalefet liderliği görevine döndü.İnönü ,1971 yılına kadar parti içindeki dengeyi korumaya çalıştı.O tarihte genel sekreter Bülent Ecevit kendi yerine  parti başkanlığına seçilince parti yönetimi ile uzlaşamayarak 1972 de partiden istifa etti.25 Aralık 1973 de ölen İsmet İnönü Anıtkabir'de gömülüdür.