ITRİ BUHARİZADE MUSTAFA

 ITRİ BUHARİZADE MUSTAFA

İstanbul 1640 ?-ay.y. 1712) Besteci.Yaşamı konusunda fazla bilgi yoktur.Gerçek adı Mustafa olup Itri takma adını kullandığı bilinir.Babasının  veya dedelerinin İstanbul'daki camilerde "Buhurcu" olduğu sanılır.Döneminin en iyi eğitimini gördüğü ve Arapça Farsça bildiği Hattatlık ve edebiyat eğitimi aldığı müzik bilgilerini ise Hafız Post başta olmak üzere Koca Osman ve derviş  Ömer'den aldığı ,güzel şiirler yazdığı bilinirse de Çağdaş'ı Salim'in varlığından söz ettiği Divan-ı Itri günümüze ulaşmamıştır.

Genç yaşta üstün yeteneği ile ilgi çektiği Müzik alanında ilgi çektiği Kırım Hanı l.Selim Giray'ın ve Sultan Mehmet'in koruyuculuğunda rahat yaşadığı bilinmektedir.Padişah katındaki fasıllarda bulunan,Enderun'da öğretmenlik yapan Itri kendi isteğiyle 50 yaşlarında saraydan ayrılıp Esirciler Kethüdalığı'na getirildi.görevini ölümüne kadar sürdürdü.Mezarı belli değildir.İyi ney çalan talik yazıda iyi bir hattat sayılan Itri'nin 1000 den fazla eser bestelediği güftelerini genellikle Fuzuli,Nefi,Şehri,Nabi ver arkadaşı Nazım'ın şiirlerinden seçtiği söylenir.Bestelerinin çok azının sözleri kendisine aittir.

Nat,tevşih,ilahi,ayin,kar,murabba,semai ve peşrev gibi dinsel ve din dışı her tür besteleri olan Itri'nin ancak 20 kadar eseri günümüze kadar ulaşabilmiştir.Bütün İslam dünyasında bilinen Irak makamında ki Tekbir,sergah,Salat-ı Ummiye,Dİlkeş-i Haveran Gece Selası"Cami Müziği" diye adlandırılan türün ne önemli eserleridir.Tasavvuf müziğinde de güftesi Mevlana'ya ait olan Rast Naat,Rast Tevşih,Nühüft Tevşih,nühüft Durak,Maye, Cuma Salatı ve Segah Mevlevi Ayin'i,günümüze ulaşan büyük besteleridir.Din dışı eselerinden Neva Makamındaki Kar,sanatçının en ünlü ,en güzel,en uzun ve en yetkin eseri olarak bilinir.Gülbün-i iys midemed,Saki-i gül'izar kü?Ayrıca:tut-imucize i guyem ne desem laf değil(segah yürük semai).Her gördüğü periye gönül müptela olur.(buselik hafif beste)Gel Ey Nesim-i saba,Hat-ı yardan ne haber ?(Isfahan zencirbeste)cam la'lindir senin ,ayine ruy -i enver'in (Hisar Beste),Dil-i pür-Iztırabım mevce-i seylabdır sensiz(Hisar aksak semai)....