CEZAYİRLİ HASAN PAŞA

CEZAYİRLİ HASAN PAŞA

        Osmanlı sadrazamı (Kafkasya 1715-Şumnu 1790) Devlet hizmetlerindeki görevlerinden ötürü Cezayirli takma adıyla anılır.İranlılara tutsakken kendisini kurtarıp yetiştiren Hacı Osman Efendi'nin onayıyla ticarete başladı.Efendisinin verdiği sermaye ve gemilerle denize açıldı.25 yaşında Yeniçeri ocağına yazıldı.Belgrat kuşatmasında yararlılık gösterdi Cezayir yolunda ele geçirdiği geminin kendisine bırakılması üzerine Korsanlık yapmaya başladı.

         Tlemsen sancak Bey'i olduysa da burada öldürüleceğini anlayınca İspanya 'ya kaçtı ve Kral Carlos'tan yakınlık gördü.İspanya'dan Napoli yoluyla İstanbul'a geldi.Tlemsen hazinesinden para alarak kaçtığı İstanbul'a bildirildiği için tutuklandı.Ancak suçsuz olduğu anlaşılınca serbest bırakıldı ve malları kendisine verildi ayrıca da donanmaya alındı.1768 Osmanlı Rus savaşında Ruslarla İngilizlerin işbirliği yaparak Osmanlılar'a saldırısında büyük yararlılıklar gösterdi.Koyun adaları yakınındaki ikinci çarpışmada Hasan Paşa Rus Amirali  Spiridov ile savaştı.Ruslar gemilerinin cephaneliğini ateşleyince iki gemi birden parçalandı.Hasan Paşa kıyıdan gönderilen bir kayıkla kurtuldu.

        Çeşme limanında donanmanın yakılması ardından Rusların asker çıkardığı limni adasını kurtarmaya gönderildi.5 Ekim 1770 te kaleyi teslim etmeye hazırlanan muhafızların yardımına yetişerek Bir baskınla Rusları kaçırdığı gibi 7 toplarını da ele geçirdi.Mondros Limanındaki Rus donanmasına ağır kayıplar verdirdi.Ayrıca Maydos yönündeki düşmanı da temizleyerek Çanakkale’ye döndü.1770 te Kapdanı Derya oldu.Abdülhamit'in Padişahlığı üzerine Rusçuk seraskerliğine atandı.1774 te ikinci kez kaptanıderya oldu.Güçlü bir donanma kurmayı başararak 1775 te Akkaya  geldi.Suriye'yi egemenliğine almak isteyen Tahir Ömer'i yendi.Şam'a kadar izleyerek ortadan kaldırdı.Mora'da güvenliği sağladı.

        Çerkez beylerinin baş kaldırmaları üzerine Mısır'da güvenliği sağlamakla görevlendirildi.Haziran 1786 da İskenderiye limanına çıkarak ayaklanmayı bastırdı.1787 de Avusturya cephesine hareket ettiğinde Şahin Ali paşa  Rus cephesine Hasan Paşa denizden Özi kalesine gönderildi. Rusları yendiyse de yardım alamayınca Ruslar Özi kalesini yeniden ele geçirdi.lll.Selim Hasan Paşa'yı Anadolu Valiliği ile İsmail seraskerliğine gönderdi.İsmail önünde Rusları yenerek kuşatmayı kaldırdı.1789 da sadrazamalığa getirildi.Bu görevde iken hastalık yüzünden 30 Mart 1790 da öldü.Cenazesi kendisinin yaptırdığı Şumnu'daki Bektaşi tekkesinin bahçesine gömüldü.

        Hasan Paşa giderlerini kendisinin karşılamak üzere 1874 te tersane meydanında bir kalyoncu kışlası yaptırmıştı.Buradaki camisine dört saatlik uzaklıktan su getirtti.Midilli adasında çeşmeler,vize yakınlarında Cami Hamam ve üç çeşme,Limni Sakız ve İstanköy ile  Rodos adalarında da çeşmeler yaptırdı.