ABDÜLMECİD
ABDÜLMECİD
Temelde barışçı bir siyaset ve ekonomik durumu düzeltmeyi amaçlayan bir yönetim şeklini benimsemiş olan Abdülmecit 3 Kasım 1839 da Mustafa Reşit Paşa tarafından okunan Tanzimat Fermanı ile Avrupa devletleri'nin desteğini sağladı ve onların yardımı ile M.Ali Paşa baskısından kurtuldu.13 Temmuz 1841 Londra Boğazlar antlaşması'yla da Osmanlı devletinin Boğazlar üzerindeki egemenliğini güvence altına aldı; Fakat Ruslar'ın Eflak ve Boğdan 'ı işgal etmeleri üzerine 4 Ekim 1856 da Rusya'ya savaş açtı. Böylece 30 Mart 1856 Paris Antlaşması'yla sona erecek Kırım savaşı başlamış oldu. Osmanlı devleti İngiltere ve Fransa'nın yardımıyla savaşı kazandı. Bu savaştan sonra yayınladığı "Islahat Fermanı "ile Yenileştirme çalışmalarını sürdüren Abdülmecit eğitim, adliye, askerlik ve maliye alanlarında birçok değişiklik yaptı.1839 da Rüştiye okulları darülmaarif (kız lisesi) ve ilk muallim mektebi (öğretmen okulu) açıldı.1843 de sürekli askerlik kaldırılarak, yerine süreli askerlik ve kura yöntemi getirildi.1857 de Maarif umumiye nezareti (Eğitim bakanlığı) kuruldu. İlk ceza yasası hazırlandı. Devletin gelir ve giderleri bir bütçeye bağlandı. Bu dönemin bir özelliği de Osmanlı Devleti'nin ilk kez Avrupa devletlerinden borç almasıdır. Dış ülkelerden alınan paranın bir kısmı bayındır işlerine harcandı. Gureba hastanesi, Mecidiye Camii, Dolmabahçe Sarayı yapıldı. İlk olarak kâğıt para çıkarıldı. Galata köprüsü yapıldı. Küçük Mecidiye ve Büyük Mecidiye camilerini yaptırdı. Şirket-i Hayriyye denilen Boğaziçi vapurları işletilmeğe başlandı. Aydın demiryolu yapıldı. Arazi Kanunu çıkarıldı. Belediye teşkilatı kuruldu.
Abdülmecit çeşitli toplulukları eşitlik ilkesi içinde ve Osmanlıcılık düşüncesi içerisinde birleştirmeye çalıştı. Fakat özellikle gayri Müslimlerce uyanan ve batılı devletlerce desteklenen ulusçuluk duyguları böyle bir birliğin kurulmasını imkânsızlaştırıyordu. 1856 ıslahat fermanıyla gayri Müslimlere verilen geniş ayrıcalıklar Müslümanların tepkisine yol açtığı gibi,gayri Müslimlerde askere alınma kararına karşı çıktılar.Osmanlı toplumu yeniden huzursuzluklara sürüklendi Cidde'de (1857),Karadağ'da (1858) olaylar çıktı Avrupa devletleri olayların bir Avrupa komisyonunca denetlenmesini istediler.
Abdülmecit’in tahta çıkışı sevinç uyandırmış fakat içkiye ve kadınlara düşkünlüğü özel eğlenceleri savurganlığı sonunda halkın sevgisini kaybetmişti. Talihi Mustafa Reşit, Mehmet Emin, Ali Fuat Paşa'lar gibi devlet adamlarına rastlamasıydı. Tutucuların tepkisi ile karşılaşmasına rağmen halkın dertlerini birebir dinleyen ilk padişah olmuştur. Tanzimat'ın uygulanmasında ortaya çıkan aksaklıkları yerinde görmek için yurt gezilerine çıktı.1844 te;İzmit.Mudanya,Bursa Gelibolu,Çanakkale,Limni,Midilli,Sakız'ı ziyaret etti.1846 da Silistre'ye kadar uzanan bir Rumeli gezisine çıktı.Her yıl Meclis'i bir nutukla açması onun parlemontoya verdiği önemi gösterir.Dışardan aldığı borçla bir kısım saray ve köşkler yaptırdı.
Abdülmecit’in gayretleri yurt içinde barış'ın sağlanmasına yetmedi. Özellikle Hıristiyan halklarına tanınan haklar, Müslümanlar arasında huzursuzluklara neden oldu. Milliyetçilik akımları yaygınlaştı İsyanlar patlak verdi. Abdülmecit Fransa'nın Lübnan sorununa karışarak Beyrut'a asker çıkarmasından kısa bir süre sonra 25 Haziran 1861 hastalanarak öldü. Sultan Selim Camii bahçesine defnedilmiştir. Türbesinin yüksekliğinin , Yavuz Sultan Selim Türbesinin yüksekliğinden aşağı olmasını vasıyyet etmiş ve öyle yapılmıştır.Türbesinde oğulları Burhaneddin Efendi ve Osman safiyuddun Efendi'de vardır.
Yorumlar
Yorum Gönder