HOCA SADETTİN EFENDİ

HOCA SADETTİN EFENDİ

Türk Şeyhülislam ve Tarihçi (İstanbul 1536-1537ay.y.1599) Selim l in nedimi Hasan Can 'ın oğlu .İyi bir öğrenim gördü.İlmiye mesleğine girerek  1556- 1573 arasında müderrislik yaptı.Manisa'da bulunan şehzade Murat'ın (Sonra Murat lll) hocalığına  atanması yükselişinin başlangıcını oluşturdu.Murat lll ün tahta çıkması (1574) üzerine "Hace-i sultan" sıfatıyla  devlet işlerinde etkili oldu.Hace-i Sultan unvanını Mehmet lll döneminde de korudu.zayıf iradeli padişah üzerindeki nüfuzu dolayısıyla iç ve dış siyasette önemli rol oynadı.Padişahı savaş alanından ayrılmamaya ikna ederek Haçova Zaferi'nin (1596) kazanılmasında başlıca etken oldu.



Bu savaşta yararlığı görülen Cigalzade Yusuf Sinan Paşa 'nın sadrazamlığa getirilmesini sağladı.ama eski sadrazam İbrahim Paşa'yı tutan  Valide Safiye Sultan 'ın etkisiyle gözden düştü.Sürgüne gönderilmekten son anda kurtarılabildi ve devlet işlerine karışmaması şartıyla İstanbul'da oturmasına izin verildi.Ancak  bu durumu uzun sürmedi.Şeyhülislam Bostanzede Mehmet Efendi'nin ölümü üzerine rakiplerinin karşı çıkmasına karşın Şeyhülislamlığa getirildi.(1598).Aynı yıl Şeyhuislamlığa karşı çıkan sadrazam Hadım Hasan  Paşa'yı görevden aldırtarak öldürttü.Sadrazamlığa getirilmesini sağladığı  Cerrah Mehmet paşa ve ardılı İbrahim Paşa üzerindeki etkisinden yararlanarak devlet işlerine müdahale etti.Öte yandan Şeyhülislam olarak fetva yazımında büyük yetenek gösterdi.Sadettin fendi ,Şehulislamlığı dışında asıl ününü "Hoca Tarihi" diye de anılan Tac'üt Tevarih (Kuruluşundan Selim l in ölümüne kadar Osmanlı Tarihi) adlı yapıtıyla kazandı.Ayrıca Molla Muslihittin Lari'nin  Mir'at ül -edvar ve Mirat ül ahbar adlı Farsça tarihini ve Murat lll ün emriyle Abdülkadir Geylani menakıbını Türkçe’ye çevirdi.Babasının anlattıklarından yararlanarak yazdığı bir de Selim name'si vardır.