MURAD lll

MURAD lll

Onikinci Osmanlı Padişahı(1546–1595) Selim ll ile Yahudi kökenli Nurbanu Sultan'ın oğlu.Babasının Manisa Sancakbeyliği sırasında doğdu.Dedesi Kanuni Sultan Süleyman tarafından Akşehir Sancakbeyliği'ne atandı.Şehzade Selim'in Konya Sancakbeyliğine atanması üzerine Manisa Sancak Beyliğine getirildi.Manisa'da İtalyan dönmesi Safiye Sultan'dan doğan oğluna Kanuni tarafından Mehmet (daha sonra Mehmet lll) adı verildi.Selim ll nin ani ölümü üzerine Sancak Beyi bulunduğu Manisa'dan hemen İstanbul'a gelerek Murat lll Unvanıyla tahta çıktı.(1574).
Padişah olur olmaz İranlılarla savaşa girdi ve onları Çıldır'da yenerek Tiflis'le Şirvan'ı ele geçirdi.1578.Daha sonra İran'lılar Şirvan'ı geri aldı.1582–1590 yılları arasında İranlılar la yapılan savaşlarda Tebriz,Gori,Gence alındı.1590 da İstanbul antlaşması imzalandı.Her yıl ödediği vergiyi kesen Avusturya'ya karşı savaş açıldı.1593.Eflak ,Boğdanve Erdel Beyleri de Avusturya'nın yanında yer aldı.Oldukça uzun süren bu savaş sırasında Murad lll öldü.
Babası Selim ll gibi kadın ve içkiye düşkün bir hükümdar olan Murat lll oğlu ve veliahdı Şehzade Mehmet için Osmanlı tarihinin en görkemli şenliği sayılan 57 günlük bir sünnet düğünü düzenledi.Keyfince eğlendiği bu düğünde hüner gösterenlerin Yeniçeri Ocağı'na alınması buyurmakla ocak yasalarının ilk kez çiğnenmesine yol açarak ocağın bozulmasına da neden oldu.İlk İngiliz elçisini kabul eden Padişah Türk İngiliz dostluğunun da temellerini attı.En büyük rakibesi Nurbanu Sultan öldükten sonra sarayda kesin olarak egemenlik kuran Haseki Safiye Sultan artık eskisi gibi kıskanmadığı kocasını 40 aşkın cariyesi ve içki âlemleriyle baş başa bırakıp devlet işlerine el attı.Böylece yüksek devlet memurluklarının rüşvet karşılığı satılmasının özellikle hazinenin yabancı ellere geçmesinin ve Padişahın Osmanlı Tahtında bir mirasyedi  gibi davranmasının ilk kötü sonuçları 6 yıl sonra patlak verdi.Darphanede 1000 dirhem gümüşten 500 akçe kesilirken ,ayar bozulup bundan 1000 akçe kesilecek olursa askere dağıtılacak aylığın yarısının saraya kalacağı düşünüldü.Ayarı bozuk yeni paralar basılıp askere dağıtıldıysa da bu parayı geri çeviren çarşı esnafı bir akçelik  mala iki akçe istedi.Bunu üzerine Beylerbeyi vakası adıyla malum ayaklanma çıkıp Yeniçeriler ilk kez Osmanlı tarihinde kelle istediler ve Rumeli Beylerbeyi Doğanca Mehmet Paşa ile Baş defterdar Mahmut Çelebi öldürüldü.(1589).
Murad lll zamanında Portekiz ve İspanya ile sürekli savaşıldı.Birçok cephede aynı anda savaş içinde olan Osmanlı İmparatorluğu bu Padişah zamanında sınırlarının en geniş haline ulaştı.Bunun yanında devletin içyapısında aksaklıklar ortaya çıkmaya başladı.Ayrıca İngiltere'ye ilk kez ticari ayrıcalıklar tanındı.1580.Bunlar ilk gerileme belirtileri idi.
Osmanlı devletini 21 yıl yönetmiş iyi bir eğitim almış zeki bir padişahtı Edebiyata düşkünlüğü yanında tasavvufa ilişkin Fütuhat-ı siyam adlı düzyazı bir yapıtı,Muradi Mahlasını kullanarak yazdığı ikisi Türkçe ,İkiside Arapça ve Farsça olmak üzere dört divanı vardır.Ölümünde çeşitli cariyelerde tümü de yaşamayan 130 çocuğu dünyaya geldi.Ölümünde geride 26 Sultan ile 20 şehzade bıraktı.


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

BALTACI MEHMET PAŞA BALTAOĞLU SÜLEYMAN BEY

HOCA SADETTİN EFENDİ

ALPTİGİN ALP ER TUNGA