KÖPRÜLÜ FAZIL AHMET PAŞA
KÖPRÜLÜ FAZIL AHMET PAŞA
Osmanlı Sadrazamı.(Amasya /Köprü 1635-Kemerburgaz 1676) Köprülü Mehmet Paşa'nın büyük oğlu.Veziri azam Köprülü Mehmet Paşa 1661 de vefat etmişti.Ölümünden evvel genç Padişah sultan Dördüncü Mehmet'e "Eğer rahat olmak isterseniz,ben ölünce mührünüzü oğlum Fazıl Ahmed'e verirsiniz." diye vasiyet etmişti.Fazıl Ahmet Paşa 1635 te doğmuştu.7 yaşında İstanbul'a gelip babasının da kayırmasıyla devrin en iyi eğitimini gördü ve 16 yaşında müderris oldu.Paşazade adıyla ün kazandı ve derslerine çok ilgi oldu.1657 de Sahn-ı seman müderrisliğine yükseldi.1659 da vezir rütbesiyle Erzurum'a vali oldu.Bir yıl sonra Şam valiliğine ardından babasının ölümü üzerine İstanbul'a çağrılıp sadrazamlık makamına getirildi.Genç yaşta sadaret makamına getirilmesi bir hayli telaş uyandırmıştı.Dedikodular almış yürümüştü.Valide Hatice Turhan sultan Köprülüzade'nin muarızlarına şu cevabı vermişti:"Pederi Mührü hümayuna nail olduğu zaman yaşlı dediniz.devleti gül gibi idare etti.Şimdi de oğluna genç dersiniz.O da icraatında inşallah babasından eksik kalmaz"
İlk olarak, Erdel ve Avusturya sorunlarıyla ilgilendi.Erdel üzerine yapılan seferin başarıyla sonuçlanması ve Erdel de huzurun sağlanması ardından Avusturyalıların sınır kentlerinde sürekli huzursuzluk çıkarması üzerine Venedik üzerine yapılacak seferden vazgeçilip Avusturya seferine çıkıldı.Uyvar kalesine yapılan saldırılar sonucunda Kırım kuvvetlerinin de desteğiyle zaferle sonuçlanmasının ardından 1663 te Uyvar kalesi Osmanlılara teslim edildi.Ordu Belgrat’a çekildi.Fakat kış ortasında bazı Macar Beyleri ve Avusturya kuvvetlerinin saldırıları sonucu ordu yeniden harekete geçti yapılan hazırlıklar ve ll.Avusturya seferinin kesin bir sonuçla belirlenmemesi ve Ordunun kayıplarının daha fazla olması sonucunda Vasvar antlaşması imzalandı.Bu antlaşmayla F.Ahmet paşa şartlarını kabul ettirerek Belgrat üzerinden Edirne'ye geldi.
Avusturya seferinin istenilen şekilde sonuçlanması üzerine 15 Mayıs 1666 da Girit seferine çıkıldı.26 Mayıs 1667 de Kaydiye’yi kuşattı.27 Eylül günü ele geçirildi.Venedik’le yapılan barış antlaşmasından sonra yirmibeş yıl süren savaş sona erdi.Babası zamanında Fransız larla gergin olan ilişkileri aynen devam ettirdiği gibi Fransızların Kapitülasyonların yenilenmesi ve Kızıldeniz ile Hindistan arasında ticaret yapma iznini de kabul etmedi.1627 de çıktığı Lehistan seferini Kameniça kalesi’ni fethetti.Podolya ve Ukrayna Osmanlı topraklarına katıldığı gibi Lehistan krallığı da ağır vergi altına girdi.Ancak Jan Sobiyeski ile Diyet Meclisi antlaşma koşullarını yerine getirmediler arka arkaya düzenlenen seferlerde bir yarar sağlanamadı.1674 deki ikinci seferde bazı kaleler ele geçirilmesi ardından savaş yeniden kızıştı.Fazıl Ahmet.Paşa nın içkiye düşkünlüğü sağlığının bozulması üzerine ordunun yönetimini bazı paşalara bırakıp Edirne'ye döndü.Artık divan toplantılarına da katılamaz oldu.1676 da Padişah'ın çıktığı sefer dolayısıyla onun ardında İstanbul'dan hareket etti fakat Edirne'ye ulaşamadan ergene Köprüsü yakınında Çorlu ile Karıştıran arasındaki Kemerburgaz Karabiber çiftliği'nde öldü cenazesi İstanbul'a getirilerek Çemberli taş’taki babasının türbesinin yanına gömüldü.Aralıksız onbeş yıl sadrazamlık yaptı.bilim ve sanat adamlarını koruyan değerli bir devlet adamı olarak bilinir.
Osmanlı Sadrazamı.(Amasya /Köprü 1635-Kemerburgaz 1676) Köprülü Mehmet Paşa'nın büyük oğlu.Veziri azam Köprülü Mehmet Paşa 1661 de vefat etmişti.Ölümünden evvel genç Padişah sultan Dördüncü Mehmet'e "Eğer rahat olmak isterseniz,ben ölünce mührünüzü oğlum Fazıl Ahmed'e verirsiniz." diye vasiyet etmişti.Fazıl Ahmet Paşa 1635 te doğmuştu.7 yaşında İstanbul'a gelip babasının da kayırmasıyla devrin en iyi eğitimini gördü ve 16 yaşında müderris oldu.Paşazade adıyla ün kazandı ve derslerine çok ilgi oldu.1657 de Sahn-ı seman müderrisliğine yükseldi.1659 da vezir rütbesiyle Erzurum'a vali oldu.Bir yıl sonra Şam valiliğine ardından babasının ölümü üzerine İstanbul'a çağrılıp sadrazamlık makamına getirildi.Genç yaşta sadaret makamına getirilmesi bir hayli telaş uyandırmıştı.Dedikodular almış yürümüştü.Valide Hatice Turhan sultan Köprülüzade'nin muarızlarına şu cevabı vermişti:"Pederi Mührü hümayuna nail olduğu zaman yaşlı dediniz.devleti gül gibi idare etti.Şimdi de oğluna genç dersiniz.O da icraatında inşallah babasından eksik kalmaz"
İlk olarak, Erdel ve Avusturya sorunlarıyla ilgilendi.Erdel üzerine yapılan seferin başarıyla sonuçlanması ve Erdel de huzurun sağlanması ardından Avusturyalıların sınır kentlerinde sürekli huzursuzluk çıkarması üzerine Venedik üzerine yapılacak seferden vazgeçilip Avusturya seferine çıkıldı.Uyvar kalesine yapılan saldırılar sonucunda Kırım kuvvetlerinin de desteğiyle zaferle sonuçlanmasının ardından 1663 te Uyvar kalesi Osmanlılara teslim edildi.Ordu Belgrat’a çekildi.Fakat kış ortasında bazı Macar Beyleri ve Avusturya kuvvetlerinin saldırıları sonucu ordu yeniden harekete geçti yapılan hazırlıklar ve ll.Avusturya seferinin kesin bir sonuçla belirlenmemesi ve Ordunun kayıplarının daha fazla olması sonucunda Vasvar antlaşması imzalandı.Bu antlaşmayla F.Ahmet paşa şartlarını kabul ettirerek Belgrat üzerinden Edirne'ye geldi.
Avusturya seferinin istenilen şekilde sonuçlanması üzerine 15 Mayıs 1666 da Girit seferine çıkıldı.26 Mayıs 1667 de Kaydiye’yi kuşattı.27 Eylül günü ele geçirildi.Venedik’le yapılan barış antlaşmasından sonra yirmibeş yıl süren savaş sona erdi.Babası zamanında Fransız larla gergin olan ilişkileri aynen devam ettirdiği gibi Fransızların Kapitülasyonların yenilenmesi ve Kızıldeniz ile Hindistan arasında ticaret yapma iznini de kabul etmedi.1627 de çıktığı Lehistan seferini Kameniça kalesi’ni fethetti.Podolya ve Ukrayna Osmanlı topraklarına katıldığı gibi Lehistan krallığı da ağır vergi altına girdi.Ancak Jan Sobiyeski ile Diyet Meclisi antlaşma koşullarını yerine getirmediler arka arkaya düzenlenen seferlerde bir yarar sağlanamadı.1674 deki ikinci seferde bazı kaleler ele geçirilmesi ardından savaş yeniden kızıştı.Fazıl Ahmet.Paşa nın içkiye düşkünlüğü sağlığının bozulması üzerine ordunun yönetimini bazı paşalara bırakıp Edirne'ye döndü.Artık divan toplantılarına da katılamaz oldu.1676 da Padişah'ın çıktığı sefer dolayısıyla onun ardında İstanbul'dan hareket etti fakat Edirne'ye ulaşamadan ergene Köprüsü yakınında Çorlu ile Karıştıran arasındaki Kemerburgaz Karabiber çiftliği'nde öldü cenazesi İstanbul'a getirilerek Çemberli taş’taki babasının türbesinin yanına gömüldü.Aralıksız onbeş yıl sadrazamlık yaptı.bilim ve sanat adamlarını koruyan değerli bir devlet adamı olarak bilinir.
Yorumlar
Yorum Gönder