HOMEROS

HOMEROS

İ.Ö. 850–9.yy Yaşamı,kimliği,kişiliği üzerine açık ve kesin hiçbir bilgi yoktur.Antik çağ yunan destan şairi.İonia fılozof ve destan sanatçılarının İ.Ö.7.yy. dan başlayarak andıkları,övüp yerselerde Heredotos (İ.Ö. 490 ?- 425şöyle diyor:"Heşiodos'la Homeros yunanlıların Tanrı soylarını kurdular.ad ve ek adlarını taktılar.Tanrılara yetkilerini ve işlerini ayırdılar,görünüşlerini belirttiler." ve ekliyor "onlar benden dört yüz yıl önce yaşadılar."

Adını anan metinlerin hiçbiri "Khios'lu adam", "Khios'lu ve İzmir'li diye niteledikleri kişinin İlyada (İlias) ve Odysseia adlı destanların yaratıcısı olduğundan kuşkuya düşmez görünür.Bu eserlerin birçok sahnesi yedinci yüzyıldan başlayarak vazo resimlerine konu olmuş, destanlar İonia ile birlikte Yunanistan yarımadasında da tanınıp bilinmiştir.Atina gibi öteki Yunan devletlerinin de bir çeşit kutsal kitap gibi değerlendirdikleri Homeros destanlarına dayalı eğitim düzenini, ilk eleştiren Sokrates-Platon olur.(İÖ 427–347). Böylece dilbilim (filoloji) çalışmalarına girişip metin üzerinde çalışan Hellenistik çağ araştırcıları da eserle birlikte yaratıcısı üzerinde durarak birçok yaşamlar (vita'lar) yazarlar. Çoğu İsa'dan sonraki yüzyıllarda ortaya çıkarılmış bu yaşamlar  birbirini tutmayan karışık   temelsiz bilgiler vermekten öteye gitmez."Kısacası hiç bir kent yoktur ki Homeros'u kendi oğlu gibi benimsemiş olmasın.Bu yüzden Homeros'a Dünya yurttaşı desek yeridir." İzmirli olduğu üzerine ittifak edilmesine karşılık doğduğu yerden ayrılık sakız adasına yerleştiği de kabul edilir.Homeros oğulları denilen ve destan geleneğini sürdüren torunlarının da buralı olduğundan kuşku duyulmaz.Bu topluluk yüzyıllarca bellek ve söz tekelinde bulundurdukları destanların korunup yayılmasını sağlamışlardır.Destanların 7.yy da İonia dan Yunanistan'a getirildiği ,Atina devlet dinine ,devlet eğitimine girdiği kabul edilirken en çok Peisitratos'un rolü olduğuna onun topladığı bir bilirkişi kurulunca sözden alınıp yazıyla saptandığına inanılır.Birçok destanı arasında yalnızca İlyada ile Odysseia yazılı olarak eldedir.