MURAD l
MURAD l
Hüdavendigar
Osmanlı Padişahlarının üçüncüsü (Bursa 1326- Kosova 1389)
Osman Gazi İle Rum kökenli eşi Nilüfer Hatun'un ikinci oğludur.Bursa'da doğdu.1362 yılında babasının ölümü üzerine 34 yaşında tahta çıktı.Bir rivayete göre kardeşlerini Şehzade Halil ve İbrahim'i öldürterek tahta çıktı ve kardeşlerini öldüren ilk hükümdar oldu.
Osman Gazi İle Rum kökenli eşi Nilüfer Hatun'un ikinci oğludur.Bursa'da doğdu.1362 yılında babasının ölümü üzerine 34 yaşında tahta çıktı.Bir rivayete göre kardeşlerini Şehzade Halil ve İbrahim'i öldürterek tahta çıktı ve kardeşlerini öldüren ilk hükümdar oldu.
Karadeniz
Ereğlisi (1360),Ankara ve yöresi (1361) ilk fetihleri arasında sayılır.Kurduğu
Kazaskerlik makamına Çandarlı Kara Halil'i kendisinden boşalan Beylerbeyliğe de
Lalası Şahin Paşa'yı atadı.(1361).Yeniçeri ocağı'nın kurulmasında başlıca etken
olan Pençik Yasası'yla Pençik vergisini koydu.(1362) 1363 de Osmanlı kuvvetleri
Edirne,Filibe ve Gümülcine'yi aldı.Alınan yerlere Anadolu'dan getirilen Türkler
yerleştirildi.Osmanlıların Balkanlar'daki ilerlemesinden tedirgin olan
Papa ve Avrupa Ülkeleri bir Haçlı seferi düzenlediler.Hacı İlbey
komutasındaki Osmanlı Kuvvetleri Hac'lı ordusunu Sırp Sındığı denilen yerde
bozguna uğrattı.Murad l ertesi yıl Rumeli'ye geçerek Edirne'yi kendine yeni
başkent yaptı.1371 yılında Osmanlılara saldırmak için yola çıkan yeni bir Haçlı
Ordusu Şirmen'de yenilgiye uğratıldı.Murad l içeride de Germiyanoğulları
ve Candaroğulları ;Beyliklerinin topraklarının büyük bir kısmını aldı.Kütahya ,
Simav, Eğriboz ve Tavşanlı'yı Osmanlı topraklarına kattığı gibi Hamitoğulları
beyliğinden de 6 kent (Yalvaç,Akşehir,Isparta,Karaağaç,Seydişehir ve Beyşehir)
satın aldı.(1381) Yine Makedonya'da Üsküp,Manastır,Pirlepe ve Selanik
kentlerini fethettikten sonra "Hüdavendigar" unvanını aldı.1382 de
Sofya ve Niş 1385 te Manastır ve Ohri kaleleri alındı.Arnavutluk’ta Savra
zaferiyle Türkler ilk kez bu topraklara ayak basmış oldular.(1385) Aynı yıl
Bursa sancak Bey'i olan Şehzade Savcı Bey babasının Balkan seferine çıkmış
olmasından yaralanarak hükümdarlığını ilan edip kendi adına hutbe okutunca
hemen geri dönen l.Murat Oğluyla Bursa'nın Kete düzlüğünde yaptığı savaşta onu
yendi ve tutsak aldığı şehzadesinin gözlerine mil çektirdikten sonra öldürttü
Bu sırada Balkanlarda ki yeni fetihlerle uğraşmasını fırsat bilen Karamanoğlu
Alaattin Ali Bey Osmanlıların Hamitoğullarından almış oldukları 6 kenti işgal
etti.Bizans Sırp Bulgar gibi kendisine bağlı devletlerin askerleriyle
güçlendirdiği ordusuyla Rumeli'den Anadolu’ya geçen Hüdavendigar yanına şehzade
Beyazıt’ı de alarak Karaman oğullarının üzerine yürüdü.Konya ovasında yapılan
ve Beyazıt'ın "yıldırım" unvanını aldığı bu savaşta damadı Ali
Bey'i kesin bir yenilgiye uğratan Padişah Konya'yı kuşatarak ele geçirdi.(1386)Ancak
kızı Nefise Sultan'ın aracılığı ile affettiği damadını kendisine bağlı bir bey
olarak beyliğinin başında bıraktı.Ertesi yıl 18 yıllık ilk sadrazamı Çandarlı
Kara Halil'in ölümüne çok üzülen Padişah onun oğlu Çandarlı Ali Paşa'yı
sadrazam yaptı.1387 Vardar boylarından Bosna üzerine ilerleyen 20.000 kişilik
bir Türk ordusunun Sırp ve Bosna krallarının yönetimindeki 30.000 kişilik bir
bağlaşık kuvvet karşısında Ploşnik'te uğradığı bozgun (1388) yıllarca Türk
darbeleri altında morali bozulup şaşkına dönmüş olan Balkan Savları’na Osmanlı
Devleti'ne karşı Bir Balkan ittifakı oluşturmak için cesaret verdi.Bulgar ve
Sırp ordularının birleşmesini engellemek amacıyla aynı yıl Padişah tarafından
Bulgarların üzerine gönderilen Sadrazam Çandarlı Ali Paşa ,tüm Bulgaristan'ı
Osmanlı topraklarına kattığı gibi Latinlerin yönetimindeki Mora yarımadasında
da bazı kentleri ele geçirdi.Ancak Bulgaristan krallığı'nın ortadan kalkması
Balkan ittifakının dağıtmaya yetmedi.Sırplar bu sırada yeni bir Haçlı
Ordusu düzenlediler.İki ordu 20 Haziran 1389 da Kosova ovası'nda
karşılaştı.l.Kosova savaşı diye anılan ve 8 saat süren bu şiddetli savaş
sonunda Haçlı ordusu tamamen imha edildi. Haçlı Ordusu'nun başkomutanı Kral
Lazar mahiyetiyle beraber tutsak edilerek öldürüldü. Ancak savaş alanında
dolaşırken Murad l yaralı bir Sırplı asker olan Milos Kapilovic adlı bir Sırp
askeri tarafından hançerlenerek öldürüldü. Bursa'ya getirilen cenazesi Çekirge
de ki türbesine gömüldü.
Ünlü İngiliz
Türkolog ve tarihçi W.Gibbons'a Osman Gazi çevresine yeni bir ırk
toplayarak aşiretini güçlü bir beyliğe dönüştürmüş Orhan Gazi beyliklerden bir
devlet yaratmış,Murat l ise Osmanlı İmparatorluğu'nun temellerini
oluşturmuştur. Yeniçeri Ocağı Murad l tarafından kuruldu.
Yorumlar
Yorum Gönder